Η απόφαση του ΝΑΤΟ για τους Πέρσινγκ II και Κρουζ σηματοδοτεί τη στροφή στον ψυχρό πόλεμο και τους ξέφρενους εξοπλισμούς στη 10ετία του "80. Στο διεθνή ορί­ζοντα γίνεται άμεσα ορατός ο κίνδυνος πυ­ρηνικού πολέμου. Οι παγκόσμιες στρατιω­τικές δαπάνες φθάνουν το 1980 τα 500 δισ. δολάρια. Η ύφεση, που άνθισε στα '70 με βάση την Τελική Πράξη του Ελσίνκι (υπο­γράφτηκε στις 1.8.1975) δέχεται απανωτά πλήγματα.

Από την πλευρά των ΗΠΑ προβάλλονται έντονα τα δόγματα του «περιορισμένου» πυρηνικού πολέμου, του «πρώτου πλήγμα­τος» και της υπεροπλίας. Δημιουργούνται δυνάμεις «ταχείας ανάπτυξης» για επεμβά­σεις σε ευαίσθητες περιοχές του κόσμου (Μ. Ανατολή, Κ. Αμερική, κλπ) όπου τα ιμπεριαλιστικά «ζωτικά» συμφέροντα των ΗΠΑ κινδυνεύουν.

Μετά την άνοδο του Ρ. Ρήγκαν στην προεδρία των ΗΠΑ (Γενάρης '81) η κατάσταση χειροτερεύει. Η κυβέρνηση Ρήγκαν προωθεί ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα εξοπλισμών κόστους 1.5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στην 5ετία 1981-1985. Εκπρόσωποι της δηλώνουν ότι η ύφεση είναι «νεκρή» και χαρακτηρίζουν την ανάπτυξη του κινήματος |ειρήνης «επιδημία» που πρέπει να καταπολεμηθεί (βλέπε και οδηγία 3 του ΝΑΤΟ του 1981).

Η κυβέρνηση της «Ν.Δ.» έχει στο μεταξύ επανεντάξει την Ελλάδα στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ (19.10.1980).

 • Οι λαοί, όμως, της Ευρώπης και του κόσμου που συνειδητοποιούν όλο και περισ­σότερο ότι η «τελική επιδημία» για την αν­θρωπότητα θα είναι ο πυρηνικός πόλεμος, αναπτύσσουν πρωτόγνωρους μαζικούς αγώνες για την ειρήνη. Να μερικά κορυ­φαία γεγονότα της παγκόσμιας φιλειρηνι­κής κινητοποίησης στην περίοδο 1980-81:

· Με συμμετοχή 2260 αντιπροσώπων από φιλειρηνικές οργανώσεις και κινήματα 137 χωρών και 100 διεθνείς οργανώσεις συνέρχεται στις 23-27.9.81, στη Σόφια η «παγ­κόσμια Βουλή των λαών για την ειρήνη». Στην 52μελή ελληνική αντιπροσωπεία με­τέχουν εκπρόσωποι της ΕΕΔΥΕ, άλλων μαζικών οργανώσεων και πολιτικών κομ­μάτων.

· Από 22/6 ως 6/8 1981 πραγματοποιείται η «πορεία ειρήνης 1981» από την Κοπεγ­χάγη στο Παρίσι με κύριο σύνθημα «Ευρώ­πη ελεύθερη από πυρηνικά όπλα». Η ΕΕ­ΔΥΕ μετέχει στην τελική φάση της πορείας με 70μελή αντιπροσωπεία που ξεκινάει συμβολικά από την Πνύκα την 1.8.81.

· Παγκόσμια κατακραυγή κατά της νέας απόφασης των ΗΠΑ (9.8.1981) για παραγωγή της βόμβας νετρονίου. Στην Ελλάδα ανασυγκροτείται η «κίνηση κατά της βόμ­βας νετρονίου» και πραγματοποιούνται δε­κάδες διαδηλώσεις.

· Εκατομμύρια Ευρωπαίων παίρνουν μέ­ρος στις διαδηλώσεις κατά των Πέρσινγκ II και Κρουζ το φθινόπωρο του "81. Το ελλη­νικό κίνημα ειρήνης συμβάλλει με δικές ιοί) μαζικές εκδηλώσεις. Κορυφαία η τρι­πλή παναττική πορεία ειρήνης που οργά­νωνα η ΕΕΔΥΕ με συμμετοχή 200.000 λαού από Ελευσίνα - Πειραιά - Ελληνικό στην Πλατεία Συντάγματος της Αθήνας. (6.12.1981).

 

Οι αγώνες για Ελλάδα χωρίς βάσεις και πυρηνικά

Το Ελληνικό κίνημα της ειρήνης συνδυάζει τη συμμετοχή του στη διεθνή κινητοποίη­ση για ειρήνη - αφοπλισμό με την πάλη για την εθνική ανεξαρτησία και την κατοχύρω­ση της ειρήνης στην περιοχή μας.

· Η ΕΕΔΥΕ αφιερώνει το 2ο δεκαήμερο ειρήνης  (9-19.5.80) στα 25χρονά της και πραγματοποιεί έκτακτη πανελλαδική συνδιάσκεψη (17—18.5.80) με κεντρικό σύνθη­μα «Για την ύφεση και τον αφοπλισμό -όχι στον πόλεμο».

· Στις 21-23.6.1980 η ΕΕΔΥΕ και η ΠΕΑΚΒΑ οργανώνουν  σε  συνεργασία  με το ΠΣΕ Διεθνή Διάσκεψη στο Ηράκλειο Κρή­της για την κατάργηση των ξένων στρατιω­τικών βάσεων και την στρατιωτική ύφεση στη Μεσόγειο.

· Στη διάρκεια του πρώτου εξάμηνου του 1981 πραγματοποιούνται μαζικές εκδηλώσεις σ' όλη την Ελλάδα με κύριο σύνθημα «Έξω οι βάσεις και τα πυρηνικά». Με το ίδιο κεντρικό σύνθημα πραγματοποιείται το «Πανελλαδικό Συνέδριο των Δυνάμεων της Ειρήνης» (22-24.5.81). Στις 24.5.81 50.000 λαού μετέχουν σε πορεία Λαγκαδά – Θεσσαλονίκης (24 χλμ.) της ΕΔΥΕΘ. Ακολου­θούν άλλες μαζικές εκδηλώσεις που κορυφώνονται στις 11.6.81 με παναθηναϊκή πορεία ειρήνης 100.000 λαού από το Ελληνι­κό στο Σύνταγμα. Λίγο αργότερα η κυβέρνηση της «Ν.Δ.» διακόπτει, ενόψει και των εκλογών της  18.10.81, τις διαπραγματεύ­σεις για τις βάσεις.

 

Η δημιουργία χωριστών Κινήσεων Ειρήνης

Στις 12.6.81 ανακοινώνεται η ίδρυση της ΚΕΑΔΕΑ (Κίνηση για την Εθνική Ανεξαρτησία, τη Διεθνή Ειρήνη και τον Αφο­πλισμό) από στελέχη του ΠΑΣΟΚ που ορισμένα συμμετείχαν στα όργανα της ΕΕΔΥΕ. Στα μέσα Ιούλη ιδρύεται και η ΑΚΕ (Αδέσμευτη Κίνηση Ειρήνης) με κύριο άξονα στην πολιτική της την αντίθεση στις «δύο υπερδυνάμεις».

Παρά τη δημιουργία των άλλων κινήσεων ειρήνης, η ΕΕΔΥΕ διατηρεί τον υπερκομματικό χαρακτήρα στη σύνθεση της και στη δράση της που μεγαλώνει. Ταυτόχρονα διακηρύσσει την προσήλωση της στην ιδέα της συνεργασίας και της κοινής δράσης ό­λων των φιλειρηνικών δυνάμεων της χώρας μας.

 

Οι εκλογές του '81

Η νίκη των δημοκρατικών δυνάμεων στις εθνικές εκλογές της 18.10.1981 δημιούργη­σε νέες δυνατότητες για το Ελληνικό Κίνη­μα Ειρήνης. Η νέα κυβέρνηση του ΠΑ­ΣΟΚ εκλέχτηκε με πρόγραμμα εθνικής ανεξαρτησίας και ειρήνης. Από τις πρώτες εξαγγελίες της κυβέρνησης ήταν η απόφα­ση της για μονομερή απομάκρυνση των πυρηνικών όπλων από την Ελλάδα, δια­πραγματεύσεις με στόχο το ξήλωμα των αμερικάνικων βάσεων, πρωτοβουλίες για αποπυρηνικοποιημένη Βαλκανική, αντίθε­ση στους Πέρσινγκ II και Κρουζ. Το φιλειρηνικό κίνημα εντείνει τους αγώνες του στην περίοδο 1982-83 σε πανελλαδική κλί­μακα για να γίνουν πράξη οι παραπάνω διακηρύξεις.

 

1982: Ειδική σύνοδος του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό

Στη διάρκεια του 1982 οι εκδηλώσεις της ειρήνης σ' όλο τον κόσμο έχουν επίκεντρο την 2η ειδική σύνοδο του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό (7.6.-9.7.82). Οι εκδηλώσεις στην Ευρώπη συνδυάζονται με την επίσκεψη του Ρήγκαν στις χώρες που προορίζον­ται να «φιλοξενήσουν» τους Πέρσινγκ II και Κρουζ. Αποκορύφωμα η συγκέντρωση 400.000 στη Βόννη (10.6.82). Στις ΗΠΑ, με κύριο αίτημα το «πάγωμα», οι μεγαλύτε­ρες εκδηλώσεις (σχεδόν 1.000.000 λαού) γίνονται στη Ν. Υόρκη (12.6.82). Η κυβέρνηση Ρήγκαν όμως απορρίπτει τα αιτήματα των διαδηλωτών. Ακόμα χειρότερα, αρνεί­ται βίζα σε 500 εκπροσώπους του φιλειρη­νικού κινήματος από πολλές χώρες που θέ­λουν να επισκεφτούν την έδρα του ΟΗΕ στη Ν. Υόρκη (ανάμεσα στους 500 και η 3μελής αντιπροσωπεία της ΕΕΔΥΕ). Αντί­θετα, ο εκπρόσωπος της ΕΣΣΔ Α. Γκρομύκο μιλώντας στη Γ.Σ. του ΟΗΕ στις 19.6.82 ανακοινώνει τη μονομερή δέσμευση της χώρας του ότι δεν θα χρησιμοποιήσει πρώτη πυρηνικά όπλα και καλεί τις άλλες πυ­ρηνικές δυνάμεις να κάνουν το ίδιο. Στο επίπεδο της κοινής γνώμης 50 εκατομμύρια περίπου πολίτες της ΕΣΣΔ παίρνουν μέρος στις εκδηλώσεις της Βδομάδας Ειρήνης (25.5.-2.6.82) για υποστήριξη των στόχων της ειδικής συνόδου του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό.

• Το ελληνικό κίνημα ειρήνης συμβάλλει στην παγκόσμια αυτή κινητοποίηση με πολύμορφες εκδηλώσεις. Η ΕΕΔΥΕ φιλοξενεί στην Αθήνα διεθνή συνδιάσκεψη του ΠΣΕ (18-20.2.82) με θέμα «οι λαοί και τα Ενω­μένα Έθνη». Αφιερώνει το 4ο δεκαήμερο Ειρήνης στη Σύνοδο του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό. Προτείνει διεθνή λαμπαδηδρο­μία Ειρήνης από την Ολυμπία στην έδρα του ΟΗΕ, που τελικά συνδιοργανώνει με την ΚΕΑΔΕΑ. Η φλόγα της ειρήνης ξεκι­νάει στις 15.5.82 από την Ολυμπία, φτάνει στο Παναθηναϊκό Στάδιο στις 17.5 και στη συνέχεια ακολουθεί τη διαδρομή Βελιγράδι Μιλάνο - Νιμ - Λισσαβόνα - Μόντρεαλ -Ν. Υόρκη, στον ΟΗΕ στις 7.6 και στην πορεία της 12.6. Μια δεύτερη δάδα περνάει από τη Σόφια - Βουκουρέστι – Βουδαπέστη -Βιέννη - Λίντιτσε - Πράγα - Δρέσδη - Βερολίνο - Βόννη στη συγκέντρωση της 10.6.

· Την ίδια μέρα που η φλόγα φτάνει στη Βόννη πραγματοποιείται   μεγάλη   πορεία από το Ελληνικό στην πρεσβεία των ΗΠΑ με συνθήματα κατά της πολιτικής του Ρήγκαν καθώς και για αλληλεγγύη στους Πα­λαιστίνιους και Λιβανέζους πατριώτες που τις μέρες εκείνες δέχονται τη βάρβαρη επί­θεση του Ισραήλ.

· Στα τέλη Ιούλη - αρχές Αυγούστου '82 η ΕΕΔΥΕ μετέχει με αντιπροσωπεία στην «πορεία ειρήνης '82» που ξεκινάει από τη Στοκχόλμη περνάει μέσα από τη Φινλανδία, την ΕΣΣΔ, την Ουγγαρία, και την Τσεχοσλοβακά, για να καταλήξει στη Βιέννη στις 6.8.

· Από 5-7.11.82, στα πλαίσια της «Βδομάδας αφοπλισμού του ΟΗΕ», η ΕΕΔΥΕ ορ­γανώνει διεθνή συνδιάσκεψη για την ειρή­νη και τον αφοπλισμό στα Βαλκάνια και την Αν. Μεσόγειο.

Στο μεταξύ έχουν αρχίσει οι διαπραγματεύσεις για τις βάσεις ανάμεσα στις κυβερνή­σεις Ελλάδας - ΗΠΑ. Το θέμα των βάσεων θα δεσπόσει σ' όλες τις δραστηριότητες του Ελληνικού φιλειρηνικού κινήματος στη διάρκεια του '83.

 

1983: χρονιά αγώνων κατά των βά­σεων και των πυραύλων

Το 1983 στην Ευρώπη δίνεται και η τελική μάχη κατά της εγκατάστασης των πυραύ­λων Πέρσινγκ II και Κρουζ. Στα πλαίσια αυτά δυναμώνει το φιλειρηνικό κίνημα αλλά και οι πρωτοβουλίες σε κυβερνητικό και διακυβερνητικό επίπεδο. Οι χώρες του συμφώνου της Βαρσοβίας προτείνουν στο ΝΑΤΟ την υπογραφή συμφωνίας μη επίθεσης ( 4.1.1983). Ο Σουηδός πρωθυπουργός Όλαφ Πάλμε προτείνει αποπυρηνικοποιη­μένη ζώνη 300 χλμ. ανάμεσα στα δύο γερ­μανικά κράτη. Κερδίζουν έδαφος οι προτά­σεις για αποπυρηνικοποιημένες ζώνες στη Βαλκανική και τη Β. Ευρώπη.

· Στην Ελλάδα δεσπόζει το θέμα των βάσεων για το οποίο πραγματοποιείται η πρώτη κοινή μαζική συγκέντρωση (200.000 λαού) των τριών κινήσεων ειρήνης στις 3 Μάρτη στην πλατεία Συντάγματος. Ακολουθεί αλυσίδα κοινών εκδηλώ­σεων όλο το Μάρτη σ' όλη την Ελλάδα.

· Άλλο σημαντικό θέμα για την Ελλάδα το '83 είναι η επέτειος των 20 χρόνων από την δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη. ΕΕΔΥΕ και ΚΕΑΔΕΑ εκδίδουν κοινή διακήρυξη στις 29.1.83. Προτείνονται κοινές εκδηλώ­σεις ΕΕΔΥΕ - ΚΕΑΔΕΑ - ΑΚΕ, η τελευ­ταία όμως διαφωνεί και θεωρώντας τις Μα­ραθώνιες Πορείες δική της κληρονομιά, ορ­γανώνει την «6η Μαραθώνια Πορεία». Η ΕΕΔΥΕ οργανώνει σε συνεργασία με άλ­λους φορείς πενταπλή πορεία ειρήνης προς τιμή του Λαμπράκη με αφετηρίες το Μαρα­θώνα, την Κερασίτσα, το Χαϊδάρι, τον Πει­ραιά και το Ελληνικό. Στο μεταξύ έχουν καθιερωθεί πορείες ειρήνης σε πολλές πε­ριοχές της Ελλάδας που σημειώνουν επιτυ­χία όπως οι πορείες Λαγκαδά - Θεσσαλονί­κης, Κερασίτσας - Τρίπολης, Πρέβεζας - Άκτιου, Αλαμάνας - Λαμίας, Πάτρας -Άραξου, κλπ.

· Στις 4 και 5 Ιούνη 1983 η ΕΕΔΥΕ πραγματοποιεί έκτακτη πανελλαδική συνδιάσκεψη με συμμετοχή 500 αντιπροσώπων από 170 τοπικές επιτροπές ειρήνης. Η συνδιάσκεψη εκλέγει  15μελή αντιπροσωπεία για την «Παγκόσμια συνέλευση για την ειρήνη και τη ζωή, ενάντια στον πυρηνικό πόλε­μο» που συνέρχεται με μεγάλη επιτυχία, 21-25.6.83 στην Πράγα. Στη συνέλευση μετέχουν ακόμα από την Ελλάδα η ΚΕΑΔΕΑ, μαζικές οργανώσεις και πολιτικά κόμμα­τα (ΠΑΣΟΚ,  ΚΚΕ, ΚΟΔΗΣΟ,  ΕΔΗΚ). Κύρια χαρακτηριστικά των εργασιών είναι η πλατιά συμμετοχή (πάνω από 3.000 αντιπρόσωποι από 141 χώρες) και ο διάλογος για την ενότητα και την κοινή δράση του παγκόσμιου   φιλειρηνικού  κινήματος.

· Στις 15 Ιούλη 1983 ανακοινώνεται η μονογραφή της νέας 5ετούς συμφωνίας για τις βάσεις που θα υπογραφεί οριστικά το Σεπτέμβρη και θα επικυρωθεί από τη Βουλή τον Οκτώβρη. Η ΕΕΔΥΕ εκφράζει την αντίθεση  της στη συμφωνία, κύρια γιατί δεν περιέχει όρο για την αυτόματη απομάκρυνση των βάσεων μετά τη λήξη της. Για το  θέμα αυτό  οργανώνονται πορείες της ΕΕΔΥΕ από το Πολυτεχνείο στη Βουλή (27.7.83) και της ΠΕΑΚΒΑ από το Ελληνικό στη Βουλή (9.10.83). Η ΚΕΑΔΕΑ και η ΑΚΕ θεωρούν θετική τη συμφωνία.

· Η διαφορά εκτιμήσεων για το θέμα των βάσεων δεν εμποδίζει την προσπάθεια της ΕΕΔΥΕ για κοινή δράση στα άλλα θέματα της ειρήνης. Η ΕΕΔΥΕ και η ΚΕΑΔΕΑ μετέχουν στην οργάνωση (με πρωτοβουλία του ΣΕΓΑΣ Αττικής) του «1ου διεθνούς Μαραθώνιου Ειρήνης στη μνήμη του Γρ. Λαμπράκη» (8.10.83).

· Οι τρεις κινήσεις συνεργάζονται για τη βδομάδα αφοπλισμού του ΟΗΕ και πραγματοποιούν κοινές εκδηλώσεις σ' όλη την Ελλάδα με αιχμή την αντίθεση στους Πέρσινγκ II και Κρουζ και υποστήριξη της ελληνικής πρότασης για 6μηνη αναβολή της εγκατάστασης τους. Η κορυφαία  εκδήλωση γίνεται στις 3.11.83 στην Αθήνα, στο πεδίο του   Άρεως.  Παίρνουν  μέρος  πάνω  από 200.000 λαού.

· Παρά την αντίθεση των λαών φθάνουν στις 12.11.83 στην Ευρώπη (Βρετανία) οι πρώτοι Κρουζ. Ακολουθούν οι Πέρσινγκ-2 στην Ο.Δ. Γερμανίας και οι Κρουζ στο Κομίσο της Ιταλίας. Ο αγώνας, όμως, συνεχί­ζεται.  Η  βουλή  της Δανίας αντιτάσσεται στους πυραύλους και αρνείται να εγκρίνει κονδύλια για τους Πέρσινγκ II και Κρουζ στα πλαίσια της συμμετοχής της στο ΝΑΤΟ. Στην Αθήνα, με πρωτοβουλία της ΕΕΔΥΕ,  οργανώνονται  μεγάλες  κινητοποιή­σεις  με αφορμή  τη  σύνοδο  κορυφής της ΕΟΚ  (4.12.83).   Κύρια  συνθήματα  «Όχι στους Πέρσινγκ II και Κρουζ», «Όχι στο ψευτοκράτος του Ντεκτάς».

 

Άλλες φιλειρηνικές πρωτοβουλίες.

Όπως και στο διεθνή χώρο έτσι και στην Ελλάδα διευρύνεται το φιλειρηνικό κίνημα και πληθαίνουν οι φιλειρηνικές πρωτοβουλίες.

Στις 8 Αυγούστου 1983, για την επέτειο της Χιροσίμα, πραγματοποιείται ανθρώπινη αλυσίδα ειρήνης γύρω από την Ακρόπολη με κύρια συνθήματα «Σώστε την Ακρόπολη, τη ζωή και τον πολιτισμό από την πυ­ρηνική καταστροφή» και «Αθήνα, ανοχύ­ρωτη και αποπυρηνικοποιημένη   πόλη ειρήνης». Εγκρίνεται η «έκκληση της Ακρό­πολης» και αποφασίζεται να γίνονται οι εκδηλώσεις γύρω από την Ακρόπολη κάθε χρόνο.

· Την 1η του Σεπτέμβρη, παγκόσμια μέρα Ειρήνης, στην Ολυμπία, γίνεται σύσκεψη παραγόντων του πολιτισμού, του αθλητισμού και της ειρήνης και ιδρύεται το «Διεθνές Ολυμπιακό Κέντρο Ειρήνης και Πολιτισμού» (ΔΟΚΕΠ) με κύριο στόχο την περιφρούρηση της Ολυμπιακής Ιδέας και την καθιέρωση   της   «εκεχειρίας»   (όπως  στην αρχαιότητα) στη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων.

· Στις 7-9.10.83 η νεοσύστατη Πανελλή­νια Ιατρική Εταιρεία κατά των πυρηνικών και   βιοχημικών όπλων φιλοξενεί στην Αθήνα συνεδρίαση της Διεθνούς Οργάνω­σης των Γιατρών για την πρόληψη του πυ­ρηνικού πολέμου (IPPWW). Στην εναρκτή­ρια εκδήλωση στο Χίλτον μιλά ο πρωθυπουργός Αν. Παπανδρέου.

· Το Νοέμβρη δημιουργείται το Ελληνικό Γυναικείο Αντιπυρηνικό Κίνημα (ΕΓΑΚ) και η Πανεργατική Κίνηση για τον αφοπλι­σμό και την Ειρήνη (ΠΑΚΕΑ)

 

1984: Χρονιά νέων αγώνων.

Το 1984 αρχίζει με δύο σημαντικά γεγονό­τα για το κίνημα της ειρήνης. Στις 16.1 αρ­χίζει η πρώτη διαβαλκανική συνάντηση στην Αθήνα σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων για το θέμα της αποπυρηνικοποιημένης Βαλκανικής. Στις 17.1. αρχίζει η συνδιά­σκεψη στη Στοκχόλμη για την Ευρωπαϊκή ασφάλεια και τον αφοπλισμό με συμμετοχή εκπροσώπων των 35 χωρών που έχουν υπογράψει την τελική πράξη του Ελσίνκι.

· Με την ευκαιρία αυτή η ΕΕΔΥΕ οργανώ­νει πανελλαδική βδομάδα δράσης (16-23.1.84).

· Στις 29.1.84 συνέρχεται το Εθνικό Συμβούλιο της ΕΕΔΥΕ που αποφασίζει την σύγκλιση του Πανελλαδικού της Συνεδρίου,  3-4.11.84.

· Στις 6-9.2.84 η ΕΕΔΥΕ συμμετέχει ενερ­γά στο συνέδριο των κινημάτων ειρήνης «για  την  αποπυρηνικοποίηση  της  Ευρώπης» που γίνεται στην Αθήνα με πρωτοβουλία της ΚΕΑΔΕΑ.

· Στις 17 και 18.3.84 συμμετέχει στη Διεθνή   Συνδιάσκεψη   που   οργανώνει   στην Ολυμπία το Διεθνές Ολυμπιακό Κέντρο Ει­ρήνης και Πολιτισμού (ΔΟΚΕΠ) για την περιφρούρηση της Ολυμπιακής Ιδέας.

· Στις 22.3.84 μαζί με τις άλλες φιλειρηνι­ές  οργανώσεις, η  ΕΕΔΥΕ μετέχει στην παγκόσμια σιγή ενός λεπτού για την ειρήνη που αποφάσισε η UNESCO, έπειτα από
πρόταση της ελληνίδας υπουργού πολιτισμού Μελίνας Μερκούρη.

·  Στις 4.4.84, 35 χρόνια από την ίδρυση του ΝΑΤΟ, η ΠΕΑΚΒΑ διοργανώνει στην Αθήνα διεθνή διάσκεψη για την ειρήνη με τη συμμετοχή πρώην στρατηγών του ΝΑΤΟ.  Τη  διάσκεψη   υποστηρίζει ενεργά η ΕΕΔΥΕ.

·  Στις   5-15.4.84   πραγματοποιούνται  οι εκδηλώσεις του 6ου δεκαήμερου της ειρήνης που συνεχίζονται το Μάη με τις εκδηλώσεις τιμής στο Λαμπράκη. Οι εκδηλώ­σεις παίρνουν μεγάλη έκταση και πλάτος. Συνολικά παίρνουν μέρος σ' αυτές εκατον­τάδες χιλιάδες λαού. Η μεγαλύτερη εκδή­λωση είναι η Μαραθώνια πορεία Ειρήνης "84 που γίνεται στις 15 Απρίλη.

· Στις   15.5.84  η  ΕΕΔΥΕ  μπαίνει  στον τριακοστό χρόνο ζωής και δράσης της. Με την πλούσια πείρα της, τη μαζική απήχηση της στο λαό, με τον οποίο τη συνδέουν άμεσα οι πάνω από 200 τοπικές και κλαδικές επιτροπές της, αποτελεί την κύρια δύναμη του μαζικού φιλειρηνικού κινήματος στην Ελλάδα και αγωνίζεται  για να γίνει η υπε­ράσπιση  της ειρήνης υπόθεση  όλου του λαού και όλων των μαζικών οργανώσεων.

 

Το 9ο Συνέδριο της ΕΕΔΥΕ

Κορύφωμα της φιλειρηνικής δραστηριότητας το 1984 αποτελεί το 9ο Πανελλαδικό Συνέδριο της ΕΕΔΥΕ. που πραγματοποιεί­ται στις 2, 3 και 4 του Νοέμβρη στην Πάντειο ΑΣΠΕ με κεντρικό σύνθημα «κίνημα ειρήνης ενωτικό και παλλαϊκό, για Ελλάδα χωρίς βάσεις και πυρηνικά, για να υπερα­σπίσουμε τη ζωή και το μέλλον». Πάνω από 800 εκλεγμένοι αντιπρόσωποι από 200 τοπικές συνελεύσεις και προσωπικότητες παίρνουν μέρος στο συνέδριο που παρακο­λουθούν εκπρόσωποι του ΟΗΕ και κινημά­των ειρήνης 30 χωρών. Το συνέδριο εκλέ­γει νέο Εθνικό Συμβούλιο, που επανεκλέγει Πρόεδρο της ΕΕΔΥΕ τον αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου Αθήνας Άλκη Αργυριάδη, αντι­προέδρους τους Σ. Αγουρίδη, Στ. Κανελλό­πουλο, Ευάγ. Μαχαίρα, Μ. Νικολινάκο, Μιχ. Τομπόπουλο, Β. Φίλια, Γεν. Γραμμα­τέα τον Π. Τριγάζη και μέλη τους Δ. Ααρών, Ι. Ζερβάκη, Αν. Θεοφίλου, Β. Κλει­σούρα, Κ. Κωνσταντινίδη, Β. Μεταξά, Β. Μαντζίκα, Γ. Μουστάκη, Στ. Παπακωνσταντίνου, Χρ. Σαββάκη, Γ. Τσαπόγα, Ντ. Τσίρο, Ε. Χατζηπέτρου.

Επίσης για πρώτη φορά καθιερώνεται Επίτιμο Προεδρείο της ΕΕΔΥΕ στο οποίο εκλέγονται ομόφωνα οι: Έλλη Αλεξίου, Απ. Αποστόλου, Νικ. Βρεττάκος, Βούλα Δαμιανάκου, Τ. Εγκολφόπουλος, Μ. Θεο­δωράκης, Γ. Κάτρης, Β. Μεσολογγίτης, Αθηνά Παναγούλη, Γιάννης Ρίτσος και Δημ. Φωτιάδης.

Το 9ο συνέδριο εγκρίνει δύο σημαντικές προτάσεις. Τη μία προς τον ΟΗΕ να αρχί­σει από τους Δελφούς το Διεθνές Έτος Ει­ρήνης - 1986 και την άλλη προς όλες τις ελληνικές κινήσεις ειρήνης για τη δημιουργία μεταξύ τους μόνιμης συντονιστικής επι­τροπής αλληλοενημέρωσης και κοινής δρά­σης.

Αξιοσημείωτος, ανάμεσα στις πολλές πρωτοβουλίες που ενέπνευσε το συνέδριο, ο διαγωνισμός παιδικής ζωγραφικής «για την ειρήνη, τη ζωή και το μέλλον» του περιοδικού ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ με τη συμμετοχή περίπου 5000 παιδιών.

 

1985: Σοβιετικό μορατόριουμ.

Ενώ το 1984 φεύγει, αφήνοντας τη βαριά σκιά των πυραύλων Πέρσιγκ-2 και Κρουζ στην Ευρώπη, αναπτερώνονται οι ελπίδες για την ύφεση και τον αφοπλισμό με τη συνάντηση Γκρομύκο - Σούλτς στις 16/1/1985 στη Γενεύη. Την ίδια μέρα η ΕΕΔΥΕ οργα­νώνει εκδήλωση-συζήτηση στην Ένωση Χημικών με κύριο θέμα τον πόλεμο των ά­στρων.

• Το φιλειρηνικό κίνημα στην Ελλάδα και στον κόσμο αναπτύσσεται διαψεύδοντας τις  «προβλέψεις» ότι η φιλειρηνική πλημμυρίδα θα υποχωρούσε μετά την έναρξη της εγκατάστασης των πυραύλων. Στις 12/3/85 οργανώνεται με πρωτοβουλία της ΕΕΔΥΕ, κοινή εκδήλωση ΑΚΕ - ΕΕΔΥΕ - ΚΕΑΔΕΑ για υποστήριξη της «έκκλησης των 6».

• Από τις 2 έως τις 12 Μαΐου πραγματοποιείται το 7ο ΔΕΚΑΗΜΕΡΟ ΕΙΡΗΝΗΣ, αφιερωμένο στα 30 χρόνια της ΕΕΔΥΕ και στα 40 χρόνια της αντιφασιστικής νίκης, που κλείνει με πορεία ειρήνης από το Χαϊ­δάρι στην Καισαριανή. Εκεί καταλήγει και η 5νθήμερη πορεία «ΛΑΜΠΡΑΚΕΙΑΔΑ ΕΙΡΗΝΗΣ», που ξεκίνησε από την Κερασίτσα Αρκαδίας, πατρίδα του Γρηγόρη Λαμ­πράκη.

• Δεκαήμερο εκδηλώσεων οργανώνει και η ΕΚΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ, 1-10 Αυγούστου, με κορύφωμα την «3η αλυσίδα ειρήνης» γύρο) από την Ακρόπολη.

• Στις 6 Αυγούστου, 40ή επέτειο από το ολοκαύτωμα  της  Χιροσίμα η  ΕΣΣΔ αναλαμβάνει  μια  βαρυσήμαντη  πρωτοβουλία. Επιβάλλει μονομερές μορατόριουμ στις πυρηνικές δοκιμές καλώντας και τις ΗΠΑ να κάνουν το ίδιο.

• Μεγάλη έκταση παίρνουν οι εκδηλώσεις για την 1η του Σεπτέμβρη, ημέρα ειρήνης των συνδικάτων, που προς τιμήν της η ΓΣΕΕ σε συνεργασία με τις ΑΔΕΔΥ-ΓΕΣΑΣΕ-ΠΑΣΕΓΕΣ-ΑΚΕ-ΕΕΔΥΕ και ΚΕΑΔΕΑ προκηρύσσει 8ήμερο εκδηλώσεων. Στα πλαίσια αυτών των εκδηλώσεων η ΕΕΔΥΕ οργανώνει στις 29/8/85 «κρουα­ζιέρα ειρήνης» στο Σαρωνικό, (Αίγινα - Πόρο - Ύδρα), που επαναλαμβάνεται μετά μία εβδομάδα λόγο) μεγάλης συμμετοχής.

• Στις 3/11/1985 ενόψει της άφιξης των πρώτων ΑΒΑΚΣ γίνεται μεγάλη πορεία ειρήνης από την Πρέβεζα στο Άκτιο.

• Οι φιλειρηνικοί αγώνες σε όλο τον κόσμο φέρνουν αποτελέσματα. Στις 18/11/1985 πραγματοποιείται η πρώτη ύστερα από 6 χρόνια,  συνάντηση  κορυφής  ΗΠΑ-ΕΣΣΔ στη Γενεύη, που γίνεται επίκεντρο νέων φιλειρηνικών κινητοποιήσεων και όπου η ελληνική αντιπροσωπεί καταθέτει έκκληση όλωντωνπρυτάνεων και αντιπρυτάνεων της χώρας για τη μη στρατιωτικοποίηση του  διαστήματος  και την  κατάργηση  των πυρηνικών δοκιμιών.

Η πρώτη συνάντηση Ρήγκαν - Γκορμπατσόφ λήγει με την υπογραφή κοινού ανα­κοινωθέντος που περιέχει τη σημαντική θέ­ση ότι «ένας πυρηνικός πόλεμος δεν μπορεί να κερδηθεί και δεν πρέπει ποτέ να γίνει».

·  Ακολουθούν εκδηλώσεις για τη σημα­σία της συνάντησης, ενώ 34 Έλληνες αξιωματικοί ε.α. εκδίδουν στις 21/11/85 κοινή δήλωση ότι προσυπογράφουν διακήρυξη 11 πρώην στρατηγών του ΝΑΤΟ κατά του πο­λέμου των άστρων.

 

1986: Διεθνές Έτος Ειρήνης

Το 1986, διεθνές έτος ειρήνης του ΟΗΕ, σημειώνεται μεγάλη άνοδος της φιλειρηνικής δραστηριότητας.

• Στις 15/1 ανακοινώνεται από τον Μι­χαήλ Γκορμπατσόφ το μεγαλόπνοο σοβιετι­κό πρόγραμμα για τη σταδιακή κατάργηση των πυρηνικών και άλλων όπλων μαζικής καταστροφής ως το 2000.

Στην Αθήνα πραγματοποιείται στις 30-31/1 και 1/2/86 διεθνής διάσκεψη με θέμα: «Μεσόγειος και παγκόσμια ειρήνη», που οργανώνει ελληνική επιτροπή με Πρόεδρο τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών Μιχ. Σταθόπουλο. Στις 2/2/86 υλοποιείται η πρόταση της ΕΕΔΥΕ και κηρύσσεται στους Δελφούς από τον αναπληρωτή Γεν. Γραμματέα του ΟΗΕ Βιετσλάβ Ουστίνωφ, η έ­ναρξη των εκδηλώσεων για το Διεθνές Έτος Ειρήνης. Παίρνουν μέρος οι Πρόε­δροι του ΠΣΕ και του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης, Ρόμες Σάντρα και Μπρους Κεντ, οι τρεις κινήσεις ειρήνης, οι Γιάννης Ρί­τσος, Νικηφόρος Βρεττάκος και Αντώνης Σαμαράκης και άλλοι παράγοντες.

· Στο διεθνές έτος ειρήνης αφιερώνει και το περιοδικό ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ημερίδα   (22/2/86)  με θέμα «Οικονομική κρίση και  εξοπλισμοί», που εκδίδεται σε μπροσούρα.

· Στις 23/2 χιλιάδες φιλειρηνιστές περικυκλώνουν τη  βάση ΑΒΑΚΣ στο Άκτιο, όπου έχουν αρχίσει να εγκαθίστανται από τις 27/1.

· Παγκόσμια συγκίνηση και κινητοποίηση προκαλεί η δολοφονία στις 28/2/86 του Σουηδού ειρηνιστή πρωθυπουργού ΟΛΑΦ ΠΑΛΜΕ.

· Στο μεταξύ έχει αρχίσει να δραστηριοποιείται στο χώρο του κινήματος ειρήνης η ΚΙΠΑΕΑ (Κίνηση για τον πολυμερή αφοπλισμό, την ελευθερία και την ασφάλεια) που αρνείται βασικούς του στόχους (Ελλά­δα χωρίς Βάσεις, Απύραυλη Βαλκανική, ταυτόχρονη διάλυση των δύο συνασπισμών κ.ά.). Ενώ παράλληλα δικαιολογεί εξοπλι­στικό πρόγραμμα όπως ο «Πόλεμος των Άστρων». Η ΚΙΠΑΕΑ οργανώνει στις 7/3/86 «Διεθνή Διάσκεψη για την Ελευθε­ρία στο Αφγανιστάν».

· Στις 25-27/3/86 ο ελληνικός λαός «υποδέχεται» με πάνω από 60 φιλειρηνικά συλλαλητήρια, όπου κυριαρχεί το σύνθημα «έξω οι βάσεις», τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζωρτζ Σουλτς. Η κορυφαία εκδήλωση γίνεται στο Σύνταγμα στις 26/3 από συντονιστική φορέων και προσωπικο­τήτων με πρωτοβουλία της ΠΕΑΚΒΑ. Ακόμα, ξημερώματα στις 25/3, που φθάνει ο Σουλτς, ανατινάζεται από μυστική οργάνωση το άγαλμα του Τρούμαν.

Στο μεταξύ η ΕΣΣΔ ανακοινώνει, (26/3) πρόταση για αμοιβαία αποχώρηση των στόλων των ΗΠΑ-ΕΣΣΔ από τη Μεσόγειο και λίγες μέρες μετά παρατείνεται το μονομερές μορατόριουμ στις πυρηνικές δοκιμές.

• Στις 15/4/86 ο Ράμπο ξανακτυπά. Οι ΗΠΑ με στήριγμα τον 6ο στόλο επιτίθενται στη Λιβύη. Κύμα διαμαρτυρίας ξεσηκώνεται στην Ελλάδα και σ' όλο τον κόσμο. Πάνω από 30 συγκεντρώσεις και πορείες πραγματοποιούνται στην Αθήνα και σ' όλες τις πόλεις της χώρας μας. Το θέμα των βάσεων ξανάρχεται έντονα στο προσκήνιο.

· Στις  28/4/86  το  πυρηνικό  ατύχημα  του Τσερνομπίλ βάζει με δραματικό τρόπο και στον πιο αδιάφορο πολίτη την ανάγκη της κατάργησης των  πυρηνικών  όπλων, αλλά και του αποτελεσματικού διεθνούς ελέγχου στη χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Ακολουθούν δεκάδες εκδηλώσεις με συμμετοχή ειδικών σ΄όλη την Ελλάδα. Η προσπάθεια ορισμένων να χρησιμοποιηθεί το Τσερνομπίλ  για  αντισοβιετική  και αντιειρηνιστική εκστρατεία δεν βρίσκει μεγάλη απήχηση.

 

36 πορείες ειρήνης

Οι εκδηλώσεις για το Διεθνές Έτος Ειρή­νης κορυφώνονται στο 8ο ΔΕΚΑΗΜΕΡΟ ΕΙΡΗΝΗΣ (8-18/05/86), που στα πλαίσια του πραγματοποιούνται 36 πορείες ειρήνης, κα­θώς και η 3η ΛΑΜΠΡΑΚΕΙΑΔΑ από την Κερασίτσα στην Αθήνα (210 χλμ.). 

· Μια νέα μορφή εκδήλωσης «για την ειρήνη και το περιβάλλον» εγκαινιάζει (6/7/86)η ΕΕΔΥΕ με τον Α' Ολύμπιο Δρόμο Ειρή­νης (ανάβαση στην ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου - Μύτηκας, 2.917 μ.), που συνδιοργανώνει με την Ένωση Ορειβατών Φυσιολατρών (ανάλογη εκδήλωση πραγματοποιούν οι επιτροπές ειρήνης Λάρισας στις 6-7/9/86).

· Στις 28-29/6/86 η Επιτροπή Πρωτοβουλίας «κινητοποίηση για την ειρήνη και την εθνική ανεξαρτησία» οργανώνει «Πανεθνική Διάσκεψη για τις βάσεις» στο ΕΜΠ. Εγκρίνεται έκκληση και αποφασίζε­ται πανελλαδική  καμπάνια για τη  συγκέν­τρωση υπογραφών.

· Επιτυχία σημειώνουν και πάλι οι εκδηλώσεις της Έκκλησης της Ακρόπολης, στα πλαίσια των οποίων - εκτός από την 4η «αλυσίδα ειρήνης» γύρω από την Ακρόπολη γίνεται διήμερο με θέμα «ειρήνη - πόλεμος: η ευθύνη του επιστήμονα». 

· Νέος   κύκλος   φιλειρηνικών   εκδηλώσεων γίνεται από συνδικαλιστικές οργανώ­σεις για την  1η του Σεπτέμβρη.

· Στις   12-15/9 γίνεται στο Κολυμπάρι της  Κρήτης διάσκεψη  του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης με πρωτοβουλία της ΑΚΕ.

· Στις 23/9 σημειώνεται μια σημαντική παρέμβαση   του φιλειρηνικού   κινήματος. Με πρωτοβουλία της ΕΕΔΥΕ κατατίθεται στη Βουλή κοινή πρόταση των τριών κινήσεων (ΑΚΕ - ΕΕΔΥΕ - ΚΕΑΔΕΑ) για την έγκριση   ψηφίσματος   υπέρ   της   διακοπής των πυρηνικών δοκιμών.

 

Ορόσημο το Ρεϋκιαβίκ

Η παγκόσμια φιλειρηνική κινητοποίηση και οι αλλεπάλληλες φιλειρηνικές προτά­σεις οδηγούν στη 2η συνάντηση Ρήγκαν -Γκορμπατσόφ στο Ρεϋκιαβίκ· (12/10/86), ό­που για πρώτη φορά μπαίνει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ένα χρονοδιάγραμ­μα για πλήρη κατάργηση των πυρηνικών ό­πλων. Συμφωνία δεν επιτυγχάνεται λόγω της επιμονής της κυβέρνησης Ρήγκαν στον πόλεμο των άστρων, αλλά γίνεται πια χει­ροπιαστή η ιδέα του παγκόσμιου πυρηνικού αφοπλισμού.

Λίγες μέρες μετά (15-19/10) συνέρχεται στην Κοπεγχάγη το «παγκόσμιο συνέδριο για το Διεθνές Έτος Ειρήνης» με συμμετοχή 3000 αντιπροσώπων. Μετέχει 30μελής ελληνική αντιπροσωπεία, που μαζί με εκπροσώπους των κινημάτων ειρήνης από τις άλλες χώρες της πρωτοβουλίας των «6» εισηγείται την έκδοση της «ΕΚΚΛΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΟΠΕΓΧΑΓΗΣ» για το σταμάτημα των δοκιμών και του πολέμου των άστρων.

* Τα θέματα αυτά μαζί με τις βάσεις δεσπόζουν στην Εβδομάδα του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό   (24-31/10),   όπου   πραγματοποιείται μια νέα εκδήλωση σ' όλη την Ελλάδα με τίτλο «ΚΑΡΑΒΑΝΙ ΤΗΣ ΕΙΡΗ­ΝΗΣ».

* Σημαντικό γεγονός στην εκπνοή του 1986 είναι η αποστολή μηνύματος του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στην ΕΕΔΥΕ σχετικά με τα αποτελέσματα της συνάντησης στο Ρεϋκιαβίκ. Το μήνυμα επέδωσε την 1/11/86 στον Πρόεδρο της ΕΕΔΥΕ ο πρέσβης της ΕΣΣΔ κ. Β. Στουκάλιν.

* Στις   21-23/11    πραγματοποιείται   με πρωτοβουλία της ΠΑΚΕΑ «διεθνής διάσκεψη συνδικάτων και κινημάτων ειρήνης» για τις επιπτώσεις των εξοπλισμών που κλείνει με συναυλία στο στάδιο ειρήνης και φιλίας.

* Το διεθνές έτος ειρήνης κορυφώνεται στη χώρα μας με την «συνδιάσκεψη των 5 ηπείρων για την ειρήνη και τον αφοπλισμό», που οργανώνει η ΚΕΑΔΕΑ στις Π­Ι 7/12/86. Παίρνουν μέρος πάνω από 250 αντιπρόσωποι και από ελληνικής πλευράς όλες οι κινήσεις ειρήνης. Διατυπώνεται πρόταση από την ΚΕΑΔΕΑ για καθιέρωση «ολυμπιάδας της ειρήνης».

 

1987: πυρηνικές δοκιμές - βάσεις –ευρωπύραυλοι.

*Το φιλειρηνικό κίνημα υποδέχεται το 1987 με κύμα εκδηλώσεων για τη διακοπή των πυρηνικών δοκιμών. Έπειτα από 4 πα­ρατάσεις του μονομερούς μορατόριουμ η ΕΣΣΔ δηλώνει ότι θα προχωρήσει στην άρση του εφόσον οι ΗΠΑ συνεχίσουν τις δο­κιμές στο  1987.

Η έκδοση, στις 10/1/87, κοινής έκκλη­σης ΑΚΕ - ΕΕΔΥΕ - ΚΕΑΔΕΑ δίνει ώθη­ση στην πανελλαδική κινητοποίηση κατά των δοκιμών, που η ΕΕΔΥΕ κλιμακώνει με δεκαήμερο εκδηλώσεων από 20 ως 30 του Γενάρη. Στο μεταξύ ανακοινώνεται ότι οι ΗΠΑ θα κάνουν την πρώτη μέσα στο 1987 πυρηνική δοκιμή στις 5/2 και το κίνημα φουντώνει, με πολύμορφες και πρωτότυπες εκδηλώσεις (πορεία προς την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα και το προξενείο στη Θεσ/νίκη, συμβολική εκδήλωση όλων των γυ­ναικείων οργανώσεων στην Πνύκα, στάσεις εργασίας, αποχή φοιτητών από τα μαθήματα κ.ά.). Η μάχη μεταφέρεται και στο Ευρω­κοινοβούλιο, όπου με πρωτοβουλία Ελλήνων Ευρωβουλευτών κατατίθεται ψήφισμα με υπογραφές 85 Ευρωβουλευτών για την υιοθέτηση της «Έκκλησης της Κοπεγχά­γης».

Παρά την παγκόσμια κινητοποίηση, η κυβέρνηση των ΗΠΑ πραγματοποιεί τις δοκιμές στις 3/2/87. αλλά οι αγώνες συνεχί­ζονται με κοινή εκδήλωση - διαμαρτυρία των ΑΚΕ-ΕΕΔΥΕ στις 4/2 έξω από την πρεσβεία των ΗΠΑ.

* Στις 17/2/87 καρποφορεί η κοινή παρέμβαση των τριών κινήσεων και η Ελληνι­κή Βουλή εγκρίνει, για πρώτη φορά στην ιστορία   της,  ψήφισμα  για  τον  πυρηνικό αφοπλισμό και την ειρήνη (η Ν.Δ. το καταψηφίζει, ενώ η  ΔΗΑΝΑ απέχει - όλοι οι άλλοι ψηφίζουν υπέρ).

* Στις 15-17/5/87 γίνεται στην Αθήνα  με πρωτοβουλία των Ελληνικών  Εκπαιδευτικών Ομοσπονδιών (ΟΛΜΕ - ΔΟΕ – ΟΛΤΕ - ΟΙΕΛΕ) διεθνές συνέδριο με θέμα «Εκπαίδευση και  Ειρήνη», που συνοδεύεται από δεκάδες εκδηλώσεις στα σχολεία.

* Με συνθήματα «Ελλάδα χωρίς βάσεις - Ευρώπη χωρίς πυραύλους - Ειρήνη στο Αιγαίο» γίνεται το 9ο ΔΕΚΑΗΜΕΡΟ ΕΙΡΗΝΗΣ από 21  ως 31.5.87 στα πλαίσια του γίνονται 36 πορείες ειρήνης και διήμερο (4-5/6) με θέμα «Περιβάλλον και Ειρήνη» από την Επιτροπής Ειρήνης Διανοουμένων - Καλλιτεχνών και το περιοδικό ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ.

* Νέα διάσταση παίρνει η συμβολή, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο  Κίνημα Ειρήνης με  την   πανελλαδική  διάσκεψη   που  καλεί στις  19-20/6. η «Πρωτοβουλία των 4 Δη­μάρχων για την Ειρήνη και τον Αφοπλισμό» (Δήμαρχοι Αλίμου, Αργυρούπολης, Γλυφάδας, Ελληνικού). Συνέχεια δίνεται με τη συνάντηση αποπυρηνικοποιημένων Δή­μων στην Πρέβεζα,  1-2/8/87.

* Στο μεταξύ έχουν συγκεντρωθεί 650.000 υπογραφές για την απομάκρυνση των βάσεων, που κατατίθενται στη Βουλή από τη Συντονιστική Επιτροπή στις 13/7/87.

* Στις 17/7 φθάνουν στη χώρα μας οι γυναίκες της «Τέντας της Ειρήνης» που περιοδεύουν την Ευρώπη. Τις εκδηλώσεις οργανώνουν, από τις Σέρρες ως την Κρήτη, το ΕΓΑΚ, η ΟΓΕ. ΠΕΜΕ, Σ.Ε.Ε. ΕΕΝ, ΕΕΔΥΕ.

* Κορυφαίο γεγονός της φιλειρηνικής δράσης το  1987 μπορεί να χαρακτηριστεί η 5η ασπίδα ειρήνης γύρο) από την Ακρόπολη και οι άλλες εκδηλώσεις της «ΕΚΚΛΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ», που κλείνει με διεθνή 2μερη διάσκεψη στη Θεσ/νίκη (7-8/87) σε συνεργασία με το ΑΠΘ.

* Τη φιλειρηνική έξαρση σκιάζει η επανατοποθέτηση, με εντολή της ελληνικής κυβέρνη­σης, του αγάλματος Τρούμαν ξημερώματα της 6 Αυγούστου, επετείου της Χιροσίμα. Η ενέρ­γεια αυτή προκαλεί θύελλα διαμαρτυριών και νέες κινητοποιήσεις.

* Σε νέα κρίσιμη φάση έχει μπει και το μεγάλο θέμα των ξένων βάσεων, μετά την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να επαναδιαπραγματευτεί   την   παρουσία   τους   και   την αναγγελία της ότι η νέα συμφωνία θα τεθεί στο λαό με δημοψήφισμα. Πολλές πρωτοβουλίες κατά των βάσεων αναπτύσσονται σε όλη την Ελλάδα, που πληθαίνουν με αφορμή τις προκαταρκτικές συζητήσεις Παπούλια – Κήλυ στις 4/9/87.

Στις 2/9 γίνεται Πανχανιώτικη πορεία με 1000 αυτοκίνητα προς τη βάση του Ακρωτη­ρίου. Στις 4/9 κοινό διάβημα ΑΚΕ - ΕΕΔΥΕ –ΠΕΑΚΒΑ στο Υπουργείο Εξωτερικών όπου και διαμαρτυρία γυναικών από τις περιοχές που είναι εγκατεστημένες οι βάσεις, ενώ η επι­τροπή νεολαίας κατά των βάσεων κάνει πο­ρεία από το Πολυτεχνείο στη Βουλή και στην πρεσβεία των ΗΠΑ.

Το σύνθημα «ΕΞΩ ΟΙ ΒΑΣΕΙΣ» δεσπόζει και στις εκδηλώσεις των συνδικάτων για την 1η του Σεπτέμβρη. Κοινό προμήνυμα για την έκβαση των νέων διαπραγματεύσεων αποτελεί η επίσκεψη (για πρώτη φορά από το 1981) πλοίων του 6ου στόλου με επικεφαλής το αε­ροπλανοφόρο «Σαρατόγκα» στο λιμάνι του Πειραιά στις 23/8/87. Κατά της επίσκεψης οργανώνεται στις 26/8 μεγάλη συγκέντρωση και πορεία στο λιμάνι από την Παμπειραϊκή Επιτροπή κατά των βάσεων και του 6ου στόλου με τη συμπαράσταση των ΑΚΕ - ΕΕΔΥΕ.

* Στις 11/9 ενώνουν τη φωνή τους για την απομάκρυνση των βάσεων 30 Έλληνες αξιωματικοί ε.α. Ιδρύεται, επίσης, κίνηση νομικών.

«Αγγελιοφόρος της Ειρήνης»

Η συμβολή του φιλειρηνικού κινήματος αναγνωρίζεται επίσημα και από τον ΟΗΕ, που απονέμει στις 15/9 το βραβείο του «Αγγελιοφόρου της Ειρήνης» σε πολλές οργανώσεις σόλο τον κόσμο για τις πρωτοβουλίες τους στο Διεθνές Έτος Ειρήνης. Ανάμεσα τους η ΕΕΔΥΕ, η ΑΚΕ και η ΚΕΑΔΕΑ. που παραλαμβάνουν τα βραβεία σε εκδήλωση του Γραφείου του ΟΗΕ στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων.

* Στο μεταξύ έχουν αρχίσει οι προετοιμασίες για τις εκδηλώσεις της Εβδομάδας του ΟΗΕ για τον αφοπλισμό (24-31/10) και για το 10ο Πανελλαδικό Συνέδριο της ΕΕΔΥΕ, που αποκτάνε ιδιαίτερη σημασία μετά την ανακοίνωση (στις  8-9/87) ότι επιτεύχθηκε κατ' αρχήν συμφωνία ΗΠΑ – ΕΣΣΔ για την κατάργηση των πυραύλων μέσου και μικρότερου βεληνεκούς («διπλή μηδενική επιλογή»). Η συμφωνία χαιρετίζεται σαν ιστορικό βήμα στην πορεία για τον αφοπλι­σμό.

* Στις 10/10/87 με πρωτοβουλία της ΚΕΑΔΕΑ και συμμετοχή των ΑΚΕ - ΕΕΔΥΕ γίνεται συνάντηση κινημάτων ειρήνης από 15 χώρες που αποφασίζουν την καθιέρωση «Ολυμπιάδας της Ειρήνης».

* Πολλές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται για τη Βδομάδα Αφοπλισμού του ΟΗΕ, με σημαντικότερες  τη   Μεσογειακή  Διάσκεψη Ειρήνης, που γίνεται «εν πλω» (Πειραιάς -Σύρος - Δήλος - Χανιά - Πειραιάς) από τις 22 ως 25/10 και την «ανοιχτή γραμμή ειρήνης με την Ελλάδα και τον κόσμο» πού ορ­γανώνει η ΕΕΔΥΕ στο Ζάππειο στις 24/10 στα πλαίσια της παγκόσμιας κινητοποίησης «Κύμα Ειρήνης».

* Στις 30/10 ανακοινώνεται η ημερομηνία (7/12/87) της νέας συνάντησης Ρήγκαν Γκορμπατσόφ στην Ουάσιγκτον.

* Στις  7/11, ενόψει της έναρξης (9/11) των    ελληνοαμερικανικών    διαπραγματεύσεων για τις βάσεις, γίνεται σύσκεψη στο ΕΜΠ πρωτοβουλιών κατά των βάσεων και κινήσεων  ειρήνης  και αποφασίζονται νέες κινητοποιήσεις.

 

«Πορεία Ειρήνης στο λαό»

Παράλληλα, πληθαίνουν οι λαϊκές συνελεύσεις και οι εκδηλώσεις στα πλαίσια της «πορείας ειρήνης στο λαό» για το 10ο συ­νέδριο της ΕΕΔΥΕ και αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες για την σύνταξη σχεδίου συμφωνίας για Βαλκανική χωρίς πυρηνικά και χημικά όπλα, για ανέγερση μνημείου Λαμπράκη στην Αθήνα, ενώ επαναφέρεται η πρόταση της ΕΕΔΥΕ για τη δημιουργία μόνιμης συντονιστικής επιτροπής των κινήσεων ειρήνης.

Στις 21/11 γίνεται Παμπειραϊκή συνδιάσκεψη, στις 22/11 η συνδιάσκεψη της ΕΔΥΕΘ και στις 28/11  της ΠΕΔΥΕ.

Στις 4, 5 και 6/12/1987 παραμονές της 3ης συνάντησης κορυφής Ρήγκαν - Γκορμπατσόφ, πραγματοποιείται το 10ο πανελλα­δικό συνέδριο της ΕΕΔΥΕ με κεντρικό σύν­θημα «ΕΙΡΗΝΗ, η μόνη επιλογή - Ελλάδα, χωρίς βάσεις - Αφοπλισμός, Ανάπτυξη, ΖΩΗ».